Tuyên Quang không phải là mảnh đất quá nổi tiếng về ẩm thực như dòng cách mà người ta nhớ đến Huế, tp.Đà Nẵng, Hà Nội hay miền Tây sông nước. Nhưng lẽ thường hay có nhiều bất thần, du khách “lạc” đến đây nếu trót thử qua vài món thì nếu không say cũng phải mê đến vài phần. Đó là những món ăn mộc mạc, thấp thoáng bóng hình của rừng núi, những món ăn khó lòng tìm thấy khi trở về miền xuôi hoặc nếu có cũng cảm thấy không quyến rũ bằng việc ngồi giữa cảnh hoang vu của thiên nhiên và thưởng thức chúng.
Bánh nếp trứng kiến có thể xem là món ăn nổi bật nhất trong ẩm thực Tuyên Quang
(Ảnh: Internet)
Nếu cho rằng cơm lam ngon nhất là ở Tuyên Quang hay cơm lam là đặc sản nổi tiếng nhất Tuyên Quang thì e là có phần… bất công cho cơm lam ở các vùng khác và cả những món khác ở xứ Tuyên. Thế nhưng khách du lịch cũng không nên bỏ lỡ món ăn này bởi lẽ người dân nơi đây vẫn xem cơm lam như một món ăn quan yếu không thể thiếu vào những dịp quan yếu, đãi khách hay làm quà.
Cơm lam được vo từ những hạt gạo chắc, trắng ngần với nước suối ngẫu nhiên, đựng trong những ống tre, nứa rồi nướng trên bếp cho đến khi cơm chín. Tách ống tre ra, nhai thử một miếng mới cảm thấy tuồng như dòng ngọt, dòng thanh hao của tất cả tre rừng, của suối, của gạo và cả dòng mùi khói đặc sệt đang quyện vào nhau và hội tụ cả trong một miếng cơm này.
Đừng bỏ qua cảm giác ngồi bên bếp lửa hồng, nhâm nhi những hạt gạo dẻo thơm từ nứa, tre
(Ảnh: Internet)
Măng chua của người Tày vùng Chiêm Hóa
Chua là vị đặc trưng nhất của người Tày và măng chua được xem là món ngon “nhức nhối”. Họ tận dụng mọi loại măng từ măng tre, măng mai, măng nứa như một ưu đãi của đất trời. Rồi người ta thêm gia vị này một tẹo, thêm vật liệu kia một tẹo, khi thì xào, lúc thì nấu canh, pkhá khô hay nhồi thịt… để tạo thành món ăn dân giã mà ngon khó từ khước.
Trong số đó thì măng chua vẫn là đặc biệt nhất. Măng làm sạch sẽ rồi đem ngâm chua, có khi để được đến cả tháng. Khi ăn có thể nấu canh nhưng muốn đãi khách quý thì phải xào với thịt trâu. Thịt trâu mềm và khá dai, măng chua có vị chua mạnh nhưng hậu lại khá ngọt. Ăn vài miếng măng chua xào thịt trâu, nhấp môi thêm một tẹo rượu thì thực sự “say quên lối về”.
Măng là nguồn vật liệu mà người dân có thể “biến thiên vạn hóa” với rất nhiều món ngon
(Ảnh: Internet)
Bánh cuốn nóng với nước chấm từ xương heo
Nói về bánh cuốn thì Hà Nội mới xứng danh là đệ nhất. Vậy nhưng bánh cuốn Tuyên Quang vẫn được xếp vào hàng đặc sản vì chén nước chấm vô cùng đặc biệt.
Nước chấm này được làm từ nước ninh xương heo, thêm chanh hao, ớt, tiêu xay, hạt tiêu và một ít rau mùi thái sợi chỉ thật nhỏ. Về phần bánh cuốn, bánh được tráng mỏng và phải thật nóng, cuộn nhân bên trong là nấm mèo và hành phi, thịt thái nhỏ. Phủ lên trên đĩa bánh cuốn khói bốc ngun ngút là hành phi thơm nức. Bánh ăn kèm thêm với thịt chả nướng vo viên giữa những ngày khá se se lạnh khiến người ta mê đắm chẳng muốn từ khước.
Bánh nếp trứng kiến
Bánh nếp trứng kiến là một đặc sản quý chỉ có vào mùa xuân. Trứng của loại kiến đen nhưng lại căng mọng và có màu sữa đục, đem xào qua với hành, rau thái nhỏ có vị khá mằn mặn. Bột nếp nương dẻo, mềm và thơm ôm bọc lấy trứng kiến xào rồi gói trong một lớp lá vả, cuối cùng đem đi hấp.
Trứng kiến không hẳn là quá hiếm nhưng chỉ có theo mùa, ngay cả cách chế biến cũng rất kì công và phải khôn cùng cẩn thận. Chính thì thế, nếu ghé thăm xứ Tuyên vào những ngày mùa xuân và có thời cơ để thưởng thức qua món ăn này, nhất định đừng nên bỏ lỡ, khách du lịch nhé!
Tuyên Quang vẫn còn rất nhiều món ăn ngon khác như một thi sĩ đã từng viết:
Món ăn anh thích loại nào?
Bánh gai Chiêm Hóa đẫm màu quê hương
Sông Lô gỏi cá nằm nương
Rượu ngô, bánh khải… ai nhường nhịn ai?
Kỳ thực mà nói đến một vùng đất nào cũng vậy, có rất nhiều món ăn ngon để chúng ta khám phá. Phải đến tận nơi, gặp chính những người gắn bó sâu đậm với quê hương, nhìn họ chế biến và thú vị hơn là tâm tình về những món ăn thì mới thấm, mới thấy ngon hơn nhiều lần.
Tìm hiểu thêm nhiều nền ẩm thực Việt Nam ngay đây :
